Konstytucja dla Nauki- kształcenie doktorantów

Obecni doktoranci

1) Jakie przepisy obowiązują obecnych doktorantów?
Doktoranci, którzy rozpoczną studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020, kontynuują naukę na dotychczasowych zasadach.

2) Czy proponowane przez MNiSW powszechne stypendia dla doktorantów będą obowiązywać już od najbliższego roku akademickiego 2018/2019?
Doktoranci, którzy rozpoczną studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020, kontynuują naukę na dotychczasowych zasadach. Nowe zasady, wprowadzające powszechny system stypendiów doktoranckich, dotyczyć będą doktorantów kształcących się w szkołach doktorskich – od 1 października 2019 r.

3) Do kiedy można otworzyć przewód doktorski na starych zasadach?
Najdalej do 30 kwietnia 2019 r.

4) Do kiedy najpóźniej należy zakończyć przewód doktorski, aby nie został on umorzony albo zamknięty z mocy prawa ?
Najdalej do 31 grudnia 2021 r.

5) Czy osoby, które otworzą przewód po 30 kwietnia 2019 roku robią doktorat na nowych zasadach, ale ze starymi stypendiami i przywilejami?
Nowe zasady dotyczą osób przyjętych do szkół doktorskich. Od dnia 1 maja 2019 r. do dnia 30 września 2019 r. nie wszczyna się postępowań w sprawie nadania stopnia doktora.

Podstawa prawna: Art. 179 ust. 2 i ust. 5 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce

Szkoły doktorskie

1) Jakiej redukcji ulegną studia doktoranckie? Czy uczelnie mimo braku szkoły będą miały prawo do nadawania stopni naukowych?
Szkoły doktorskie będą wchodzić stopniowo – pierwszy rocznik rozpocznie kształcenie w roku akademickim 2019/2020. Doktoranci, którzy rozpoczną studia doktoranckie wcześniej, będą je kontynuowali na dotychczasowych zasadach. Odnosząc się do drugiej części pytania, jak najbardziej dopuszczamy sytuację, w której uczelnia nie utworzy szkoły doktorskiej, ale będzie nadawała stopień doktora w trybie eksternistycznym, o ile będzie miała uprawnienia do nadawania stopnia doktora.

2) Czy w szkole doktorskiej będzie można jednocześnie pracować na umowę zlecenie lub umowę o pracę w sektorze prywatnym? Jaki będzie maksymalny wymiar tej pracy?
Doktorant nie może być zatrudniony jako nauczyciel akademicki ani pracownik naukowy. Zakaz nie dotyczy jednak zatrudnienia w celu realizacji projektu badawczego. Zakaz ten nie dotyczy także zatrudnienia doktoranta jako nauczyciela akademickiego/pracownika naukowego po ocenie śródokresowej zakończonej wynikiem pozytywnym, z tym że w przypadku zatrudnienia w wymiarze przekraczającym połowę pełnego wymiaru czasu pracy, wysokość stypendium wynosi 40% miesięcznego stypendium, o której mowa w art. 209 ust. 4 pkt 2. Ustawa nie przewiduje zakazu zatrudnienia na umowę zlecenie czy umowę o pracę w charakterze innym niż nauczyciel akademicki lub pracownik naukowy.

3) Jaki wymiar praktyk zawodowych dla doktorantów przewiduje ustawa?
Doktoranci, którzy rozpoczną naukę w szkołach doktorskich zobowiązani są do odbycia do 60 godzin praktyk zawodowych rocznie.

Podstawa prawna: Art. 201 ust. 5 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce

Natomiast doktoranci kontynuujący naukę na starych zasadach zobowiązani są do odbycia do 90 godzin praktyk zawodowych rocznie.

4) Czy będzie można robić tylko jeden doktorat? Czy przypadkiem nie jest to ograniczenie niezgodne z konstytucją?
Nie należy porównywać kształcenia w szkole doktorskiej ze studiami. Najważniejszym celem kształcenia doktorantów jest przygotowanie rozprawy doktorskiej i uzyskanie na jej podstawie stopnia doktora. W żadnej mierze nie ograniczamy możliwości uzyskania kilku stopni doktora, na podstawie kilku rozpraw doktorskich w kilku dyscyplinach – temu może służyć (nieobecny w przypadku studiów wyższych) tryb eksternistyczny. Jednocześnie można być doktorantem tylko w jednej szkole doktorskiej.

Stypendia doktoranckie w szkołach doktorskich

1) Czy od stypendium doktoranckiego będą pobierane składki na ubezpieczenie? Ile będzie wynosiło stypendium doktoranckie?
Projekt przewiduje, że od roku akademickiego 2019/2020 nieopodatkowane stypendia doktoranckie będą podlegały systemowi ubezpieczeń społecznych. Dzięki temu nie dochodzi do przerwania na ok. 4 lata (lub opóźnienia o ten sam okres) rozpoczęcia gromadzenia kapitału emerytalnego. Jednocześnie naszą intencją jest, aby ubezpieczenie zdrowotne doktorantów było oparte na aktualnych zasadach. To oznacza, że przy wynagrodzeniu minimalnym 2 100 zł (wynagrodzenie minimalne na 2018 r.) wysokość stypendium doktoranckiego pomniejszonego o składkę rentową i emerytalną wynosiłoby co najmniej

1) przed oceną śródokresową: 2 049,89 zł netto

2) po ocenie śródokresowej: 3 168,02 zł netto.

Jest to stypendium minimalne i może być uzupełnione dodatkowo przez uczelnie lub o środki z grantów, czy stypendium dla wybitnych młodych naukowców.

Wysokość miesięcznego stypendium doktoranckiego będzie wynosiła co najmniej: 37% wynagrodzenia profesora – do miesiąca, w którym została przeprowadzona ocena śródokresowa; 57% wynagrodzenia profesora – po miesiącu, w którym została przeprowadzona ocena śródokresowa (kwoty te odnoszą się do wynagrodzenia profesora, które zostanie ustalone w drodze rozporządzenia).

Doktorant posiadający orzeczenie o niepełnosprawności, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie, o którym mowa w art. 5 oraz art. 62 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, otrzymuje stypendium doktoranckie w wysokości zwiększonej o 30% kwoty wynoszącej 37% wynagrodzenia profesora.

Podstawa prawna: Art. 209 ust. 4 i ust. 7 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce

2) Czy jest ograniczenie kwotowe do maksymalnego stypendium dla doktorantów?
Projekt przewiduje maksymalny okres pobierania stypendium doktoranckiego (przez wszystkich doktorantów) w ramach szkół doktorskich: 4 lata. Wprowadzenie stypendium doktoranckiego wiąże się też z uproszczeniem wsparcia dla doktorantów – system ten będzie bardzo różny od systemu stypendialnego dla studentów. Laureaci stypendium ministra dla wybitnych młodych naukowców będą mogli uzyskać istotne dodatkowe środki finansowe, natomiast mówimy w tym przypadku o najwybitniejszych doktorantach w skali kraju. Pozyskiwanie dodatkowych środków finansowych w konkursach grantowych jest natomiast zjawiskiem pożądanym – nie zamierzamy tu stosować żadnych ograniczeń.

3) Czy doktorant zatrudniony na uczelni jako asystent może pobierać pensję i stypendium doktoranckie?
Doktoranci, którzy rozpoczną studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020, kontynuują naukę na dotychczasowych zasadach. Doktoranci mogą być zatrudniani na uczelni po uzyskaniu pozytywnej oceny śródokresowej.

Doktorat z wolnej stopy (doktorat w trybie eksternistycznym)

1) Jak będzie wyglądał „doktorat z zewnątrz”? Czy taka osoba też będzie musiała zdawać do Szkoły Doktorskiej? Czy będzie to wyglądało to tak jak do tej pory?
Przygotowanie rozprawy doktorskiej jest możliwe zarówno w trybie kształcenia doktorantów (szkoły doktorskie), jak i w trybie eksternistycznym. W przypadku doktoratu eksternistycznego osoba ubiegająca się o stopień doktora przed wszczęciem postępowania składa wniosek o wyznaczenie promotora (lub promotorów).

2) Osoba ubiegająca się o stopień doktora w trybie eksternistycznym wnosi opłatę za przeprowadzenie postępowania w tej sprawie. Wysokość opłaty nie może przekraczać kosztów postępowania, uwzględniających w szczególności koszty wynagrodzeń promotora lub promotora pomocniczego i recenzentów. W uzasadnionych przypadkach rektor, dyrektor instytutu PAN, dyrektor instytutu badawczego lub dyrektor instytutu międzynarodowego może zwolnić z opłaty w całości lub w części. W przypadku nauczyciela akademickiego albo pracownika naukowego, koszty postępowania ponosi zatrudniająca go uczelnia, instytut PAN, instytut badawczy lub instytut międzynarodowy.

Doktoraty wdrożeniowe

1) Czy w szkołach doktorskich będzie można robić doktorat wdrożeniowy?
Jak najbardziej. Ustawa co prawda nie przewiduje wprost programu o nazwie „doktorat wdrożeniowy” (podobnie jak innych programów – proponowane przepisy dotyczące ogłaszania programów są dużo elastyczniejsze niż aktualne).

2) Doktoranci, którzy rozpoczną studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020, kontynuują naukę na dotychczasowych zasadach. W praktyce zasada ta będzie odnosić się także do osób, które rozpoczną studia doktoranckie w roku akademickim 2018/2019.

3) Ile będzie wynosiło stypendium dla doktorantów wdrożeniowych, którzy rozpoczną studia w 2018 r., a ile dla tych rozpoczynających w roku 2019?
Stypendium to ma wynosić tyle samo w pierwszej, drugiej i trzeciej edycji, a więc 2450 zł. Będzie to dodatkowe stypendium, obok podstawowego.

Inne pytania

1) Co Konstytucja dla Nauki proponuje doktorantom w zakresie umiędzynarodowienia?
Nasze działania mają charakter kompleksowy ‒ dlatego m.in. przed wejściem w życie nowej ustawy powstała Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej, której celem jest wspieranie wyjazdów zagranicznych m.in. doktorantów i nauczycieli akademickich. Prace agencji ruszyły 1 października 2017 r., a wiosną 2018 r. ruszyły pierwsze programy przeznaczone dla szerokiego grona osób.

2) Jak jest regulowana kwestia odpowiedzialności dyscyplinarnej doktorantów?
Doktoranci podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za naruszenie przepisów obowiązujących w podmiocie prowadzącym szkołę doktorską oraz za czyn uchybiający godności doktoranta. W tej kwestii stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej studentów.

źródło: http://konstytucjadlanauki.gov.pl/ksztalcenie-doktorantow-najczesciej-zadawane-pytania